Đậu đỗ nguồn dinh dưỡng quý giá
Giá trị dinh dưỡng của đậu đỗ
Từ xưa cha ông ta đã sử dụng đậu đỗ làm các món ăn truyền thống rất phổ biến và giàu dinh dưỡng. ngày nay, với những tiến bộ khoa học trong các lĩnh vực hóa thực phẩm, người ta đã xác định được giá trị dinh dưỡng của đậu đỗ.
Đậu đỗ được coi là một trong các thực phẩm quý vì có giá trị dinh dưỡng cao, giàu đạm. riêng đậu tương còn có nhiều axit béo không no. Người ta tính ra trong 100g đậu đỗ cung cấp:
– 350 Kcal năng lượng (tương đương với gạo).
– Lượng chất béo, nhìn chung thấp (chỉ khoảng từ 1 – 3g)trừ đậu tương cung cấp 18g.
– Lượng protein trong đậu đỗ (khoảng 20 – 25g) cao gấp 3 lần so với gạo. Đặc biệt, hàm lượng protein trong đậu tương lên tới 34 – 40g.
– Giàu vi chất dinh dưỡng cần thiết như: Vitamin nhóm B, vitamin C, kẽm, Ca, sắt.
Đậu đỗ có gây béo phì?
Đậu đỗ có ít chất béo nên năng lượng cung cấp từ đậu đỗ không cao, chỉ tương đương với gạo. Trong bữa ăn truyền thống , đậu đỗ cũng không được ăn với số lượng nhiều như gạo, do đó tổng năng lượng cung cấp từ đậu đỗ hàng ngày thường không quá cao. Thêm nữa, đậu đỗ được sử dụng trong bữa ăn dưới dạng các chế phẩm như:
– Giá đỗ: rất nghèo năng lượng, nhưng giàu vitamin B, C, E.
– Đậu phụ: trong quá trình sản xuất, đạm đậu tương đã được thủy phân thành dạng dễ hấp thu. Lượng đạm trong đậu phụ có khoảng 10 – 12g và lượng chất béo là 5 – 6g/100g đậu phụ. Theo lời khuyên dinh dưỡng hợp lý của viện dinh dưỡng, mỗi ngày mỗi người nên ăn từ 2 – 3 kg đậu phụ.
– Tương cũng là 1 trong những thức ăn truyền thống của nhân dân ta. Tương được dùng để thay thế nước chấm. Trong quá trình lên men, đạm thực vật đã chuyển thành axit amin và pepton, dễ tiêu hóa hơn.
– Sữa đậu nành: có nhiều chất đạm và chất béo. Sữa đậu nành hay sữa chua chế biến từ đậu nành thường được dùng thay thế sữa bò, dành cho trẻ em và người bệnh rất tốt vì dễ hấp thu.
Đậu đỗ tốt cho đối tượng nào?
Do giá trị dinh dưỡng cao nên đậu đỗ tốt cho tất cả mọi người, đặc biệt cho người già vì đậu đỗ có hàm lượng cholesterol không cao, không gây tác hại cho hệ tim mạch người già. Đậu đỗ có hàm lượng chất đạm cao, có nhiều chất béo chưa no, rất cần cho sự tăng trưởng, phát triển của trẻ em.
Trong đậu tương còn có chứa Isoflavone có thể dùng chống lại các gốc tự do và chống lại các tế bào ung thư. Chất này có cấu trúc gần giống với 1 hormone nữ là estrogen do vậy phụ nữ tuổi trung niên sử dụng sản phẩm này sẽ hạn chế được các thay đổi do giảm nội tiết tố sinh lý.
Đậu đỗ phối hợp với thực phẩm khác có làm tăng giá trị dinh dưỡng?
Mặc dù đậu đỗ giàu đạm, nhưng thiếu một số axit amin chứa lưu huỳnh cần thiết như: methionine, xystein nhưng lại giàu lysin. Ngược lại ngũ cốc nghèo dinh dưỡng lysin nhưng nhiều methionine và xystin. Do đó, đậu đỗ phối hợp với ngũ cốc sẽ bổ sung chất dinh dưỡng cho nhau làm tăng giá trị dinh dưỡng của món ăn.
Từ xưa, cha ông ta đã có kinh nghiệm phối hợp đậu đỗ với ngũ cốc để chế biến nhiều món ăn ngon như: giá đỗ, xôi đỗ, cháo đỗ, bánh chưng, bánh dày, chè con ong rắc đỗ xanh v.v..
Những món ăn chế biến phối hợp này vừa ngon vừa làm tăng giá trị dinh dưỡng trong chế độ ăn truyền thống của người Việt Nam.
Thầy thuốc Việt Nam