Đào dăm xuân muộn: Thú chơi ngày Rằm tháng giêng của người Hà Nội
Bên cạnh những đào bích, đào thế, đào phai bề thế, điệu đà, có một loại đào rất khiêm tốn. Người ta đặt cho nó một cái tên mộc mạc là: Đào dăm.Đào dăm là những cành đào vụn được tỉa từ những cây đào không vào thế. Nhà vườn tỉa cành, bó thành từng bó nhỏ bán với giá phải chăng. Xưa, nhà khó thường chọn mua một bó đào dăm đem về cho căn nhà có chút sắc hồng khi mùa xuân tới. Đào dăm còn có thể mang lại khoản thu nhập đáng kể cho người trồng đào khi Giêng, Hai, vườn đào chưa bán hết đợt Tết…
Rằm tháng Giêng, lúc này, thú chơi đào vẫn ăm ắp nhưng chả ai khuân đào cây, đào thế về trưng. Chị Dinh (Tứ Liên – Hà Nội), một người bán đào tại chợ hoa Quảng An chia sẻ, sát ngày rằm tháng Giêng, đào dăm được khá nhiều người lựa chọn vì dễ cắm và giá rẻ, chỉ từ 30.000 – 50.000 đồng/bó.
Bà Nguyễn Thị Nhung, nông dân trồng đào ở Phú Thượng (quận Tây Hồ, Hà Nội) cho biết, hoa đào bán trong dịp này nếu là đào dăm thì là loại dọn vườn, còn đào cây, đào cành là hoa nở muộn, lỗi hẹn với dịp Tết. Ngày lễ cúng rằm đầu tiên trong năm được người dân trồng đào chọn làm thời điểm bán hoa chuyến cuối.
Không cứ phải đắt đỏ và hoành tráng, một bó đào nhỏ xinh dưới bàn tay khéo léo của các mẹ, các chị đã giúp tăng thêm sức sống cho căn nhà.
Chơi đào dăm có lợi thế là mang lại cảm giác phóng khoáng. Những cành đào rời rạc, mảnh mai cho chủ nhà cơ hội biến tấu nhiều kiểu cắm khác nhau mà những cành đào được uốn theo “thế” không thể nào có được. Trên các hội nhóm cắm hoa, nhiều gia đình rục rịch khoe bình đào cắm ngày rằm tháng Giêng.
Ông Vũ Văn Quang (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết: “Người ta nói, cúng cả năm không bằng ngày rằm tháng Giêng. Mà đặc trưng của tháng Giêng ở Hà Nội là hoa đào. Cúng rằm hay lễ chùa mà có đào thì còn gì bằng”.
Cũng theo ông Quang, có thể truyền thống của người Hà Nội chơi đào vào dịp rằm là vì muốn lưu giữ sắc xuân, khí xuân mà không phải loài hoa nào cũng có thể làm được.
Năm nay, đào dăm có giá cao hơn năm trước.
“Bây giờ có điều kiện nên nhiều người thích chơi đào, cảm giác không khí ngày Tết quay lại. Như kiểu ngày xưa nhà nào có điều kiện thì rằm tháng Giêng lại gói bánh chưng lần nữa”, ông Quang nói.
Là người thích chưng đào dăm và thắp hương đào dăm vào ngày rằm tháng Giêng, chị Hồng (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) chia sẻ, đào dăm rất thích hợp để trưng lên bàn thờ gia tiên. Đào nở thời điểm này đã là kỳ cuối, song màu vẫn thắm đẹp. Nhà chị luôn chọn hoa đào để cúng rằm lấy may. Khéo léo cắm còn được lọ hoa đẹp trưng phòng khách.
Những ngày này, đào vẫn rộn ràng xuống phố. Sắc thắm của những lọ hoa đào hiện diện trong mỗi gia đình ngày rằm tháng Giêng như muốn níu mùa xuân ở lại.